Budapeszt – 2014
Budapeszt (węg. Budapest; przymiotnik: budapeszteński) – stolica i największe miasto Węgier, położone w północnej części kraju, nad Dunajem. Formalnie stworzony został w latach 1872-73 z trzech połączonych ze sobą miast: Budy i Óbudy na prawym brzegu Dunaju (geograficznie – Średniogórze Zadunajskie) oraz Pesztu – na lewym (geograficznie – Średniogórze Północnowęgierskie i Wielka Nizina Węgierska).
Budapeszt to jedna z najważniejszych metropolii Europy Środkowej a także 8. najludniejsze miasto Europy[4]. Stanowi wielki ośrodek kulturalny (biblioteka narodowa, liczne muzea, galerie, teatry, opera) i naukowy (Akademia Nauk, uniwersytet (od 1635), politechnika (od 1782), Akademia Sztuk Pięknych, wiele innych uczelni i instytutów badawczych). Jest też ważnym centrum turystycznym i uzdrowiskowym (kompleksy balneologiczne).
Budapeszt jest uznawany za metropolię globalną. Obecny kształt terytorialny przybrał w roku 1950, gdy przyłączono do niego 23 okoliczne miejscowości, dzięki czemu obszar miasta zwiększył się 2,5 raza, zaś ludność – 1,5 raza. Dzisiejszy Budapeszt jest podzielony na 23 dzielnice z własnymi zarządami. Całym miastem zarządza Samorząd Stołeczny (Fővárosi Önkormányzat).
© Copyright by Sebastian Rybicki
Wiedeń – 2014
Wiedeń (niem. Wien, dialekt Wean) – stolica i największe miasto Austrii. Znajduje się w północno-wschodniej części kraju, nad Dunajem. Jest miastem statutarnym, tworząc jednocześnie odrębny kraj związkowy.
Wiedeń jest ośrodkiem administracyjnym, przemysłowym, handlowo-usługowym, akademickim, turystycznym i kulturalnym o znaczeniu międzynarodowym. Jest siedzibą austriackich urzędów centralnych (w tym parlamentu, prezydenta i rządu), związków wyznaniowych działających na terenie Austrii, a także licznych przedsiębiorstw, stowarzyszeń, organizacji i uczelni. Vienna International Centre jest jednym z czterech kompleksów, w których ulokowane są instytucje Organizacji Narodów Zjednoczonych. Swoje siedziby w Wiedniu mają również OBWE oraz OPEC. W skali kraju miasto stanowi najważniejszy węzeł drogowy i kolejowy oraz lotniczy.
Został założony około 500 r. p.n.e. jako osada celtycka. W 15 r. p.n.e. stał się rzymskim posterunkiem granicznym. Prawa miejskie uzyskał w roku 1221, stając się jednym z największych i najważniejszych miast Świętego Cesarstwa Rzymskiego (Starej Rzeszy), a po jego upadku – stolicą Cesarstwa Austrii, a następnie Austro-Węgier. W roku 1918 stał się stolicą Republiki Austrii.
Historyczne centrum miasta, pełne zabytków ze wszystkich epok historycznych z przewagą XIX-wiecznego historyzmu i secesji przełomu XIX i XX w., zostało w 2001 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na bogactwo atrakcji należy do najchętniej odwiedzanych miast Europy.
Według danych ze stycznia 2012 liczba ludności miasta wynosi 1 731 236 osób (1. miejsce w Austrii), natomiast powierzchnia – 414,87 km² (również 1. miejsce w Austrii). Wiedeń oficjalnie podzielony jest na 23 dzielnice. Obszar metropolitalny Wiednia liczy, według danych z roku 2008, około 2419 tys. mieszkańców.
© Copyright by Sebastian Rybicki